Human Centric Light

We spenderen tot wel 90% van onze tijd binnen. Hierdoor krijgen we niet het nodige zonlicht dat ons lichaam nodig heeft. En laat daglicht nu net cruciaal zijn om gezond te blijven. Licht, en met name daglicht, heeft een invloed op ons bioritme. Het zegt ons wanneer we moeten opstaan en wanneer het tijd is om te gaan slapen. Wanneer dit verstoord is, heeft dit invloed op o.a. onze stressgevoeligheid, concentratievermogen en eetlust. Niet te verwonderen dan ook dat we ons vaak veel opgewekter voelen wanneer de zon schijnt.

Human centric light zet de mens en zijn welzijn centraal. Maar wat houdt dit juist in?

Circadiaan ritme

Het circadiaan ritme wordt ook wel 24-uursritme of slaap-waakritme genoemd. Het is het ritme waarbij ons lichaam weet wanneer het moet opstaan en wanneer het weer moet gaan slapen.

Dit ritme wordt beïnvloed door licht. Dit licht wordt door receptoren in onze ogen naar de hersenen gestuurd, waar het melatonine aanmaakt.

Dit hormoon zorgt ervoor dat ons bioritme blijft functioneren. Wanneer we worden blootgesteld aan blauw licht, dit kan door de zon, maar ook door kunstlicht en schermen, weet ons lichaam dat we wakker moeten worden. Wanneer de hoeveelheid blauw licht vermindert, geeft dit signalen door dat het tijd is om onze activiteiten te verminderen en ons klaar te maken voor de nacht.

Voordelen van human centric lighting

• Betere concentratie en energie

• Verhoogde productiviteit

• Betere nachtrust

• Minder last van middagdipkes

• Positieve invloed op de motivatie en inzet van je personeel

• Verlaagt het risico op depressies en burn-out

De invloed van kunstlicht

De opkomst van kunstlicht en allerhande schermen heeft ervoor gezorgd dat ons ritme verstoord werd. Gevolg: we zijn veel langer wakker en hebben last van slapeloosheid, wat kan leiden in verschillende gezondheidsproblemen, een vermindering in productiviteit en concentratie en een negatief effect op ons mentaal welzijn. Door te werken met human centric light, gaan we deze negatieve effecten verminderen, en teruggrijpen naar een meer natuurlijk licht-ritme.

Het is aan te raden om minstens een half uur per dag buiten te zijn. Aanvullend halen we best zoveel mogelijk daglicht binnen. Dit geldt voor je woning, maar zeker ook voor kantoren. Ramen zijn een must. Richt je kantoor of woning dus zo in dat je optimaal gebruik kan maken van je vensters en het daglicht en zicht dat deze met zich meebrengen. Dit vul je best aan met een lichtsysteem dat de natuurlijke aanmaak van melatonine ondersteunt.

Biodynamisch licht

Je kan kiezen voor een handmatig systeem of voor een automatisch systeem. Bij dit laatste wordt de hoeveelheid daglicht gemeten en bijgestuurd naarmate het uur van de dag en de hoeveelheid blauw licht er op dat moment aanwezig is. Aanwezigheidssensoren detecteren of er wel degelijk iemand aan het werk is, en schakelen de verlichting uit indien dit niet het geval is. Het gebruik van een daglicht- en aanwezigheidssensor zal dan ook de energiekosten tot het minimum beperken.

Belangrijk detail is dat het licht van een vlakke lichtbron komt die van bovenuit komt, zoals de zon dus. Indirecte verlichting zal zorgen voor een goede lichtkwaliteit, maar ook het spelen met verschillende lichtbronnen kan bijdragen tot een goed resultaat. Daarnaast is ook de kleurtemperatuur is enorm belangrijk. Doorheen de dag zal het licht best aansluiten bij natuurlijk licht met een blauwe toon. Naar de avond toe gaan warmere tinten en dus minder blauw licht nodig zijn, om de aanmaak van melatonine te activeren.

Lichtdouches

Een andere aanpak is het werken met korte periodes van sterkere verlichting. Dit geeft een boost in je energieniveau. Omdat je hierbij werkt met korte, krachtige momenten, is dit een zeer energie-efficiënte methode. Deze energetische variant heeft zeer positieve effecten in scholen.

In beide gevallen is het belangrijk om HCL overdag toe te passen. ‘s Nachts heeft ons lichaam zo weinig mogelijk of zelfs geen licht nodig.

Waar moet je op letten?

• De lichtkleur.

• De intensiteit van het licht.

• De verspreiding van het licht, waarbij best grote vlakken verlicht worden.

• Het juiste licht op het juiste moment.

• Materiaaleigenschappen en kleuren.

• De eigenschappen van de gebruikt armaturen.

Human centric light is m.a.w. een ingewikkelde materie die je best door een gespecialiseerde firma laat uitvoeren. Zij kunnen de juiste hoek waarin het licht geïnstalleerd moet worden, de juiste sterkte en dosis bepalen en het systeem met de nodige precisie implementeren. Wanneer het niet juist wordt ingesteld, kan het systeem juist averechts werken (door bijvoorbeeld een te hoge dosis op het verkeerde moment), en dat zou zonde zijn. Ik ben ervan overtuigd dat dit een meerwaarde kan betekenen voor jouw interieur.

Wil je graag de diepte induiken in dit onderwerp? Dan verwijs ik je met plezier door naar Groen Licht Vlaanderen. Op hun website kan je een aantal interessante artikels vinden over HCL en ze kunnen je bijstaan met advies.